Βρισκόμαστε αισίως στο τέλος, περίπου, του 1ου 3μήνου του χρόνου. Χρόνου που ‘μας μπήκε’ εν μέσω νέας έξαρσης (2ο&3ο κύμα) της πανδημίας με όση ανησυχία, φόβο, κόπωση και προβληματισμό μπορεί να σημαίνει αυτό για τις κοινωνίες μας σε όποια ηλικία και αν αναφερθούμε, την οικονομία, την πολιτική… Μπήκε όμως και με μία χαρά και αισιοδοξία εξαιτίας της πολυσήμαντης νίκης των Biden & Harris και την ανάληψη της προεδρίας των Η.Π.Α. από τους Δημοκρατικούς μετά από μία 4ετία επικίνδυνων κλυδωνισμών και βλαβών, ελπίζουμε όχι ανεπανόρθωτων, στο παγκόσμιο σύστημα και στον πλανήτη που προκάλεσε η προεδρία του πλέον επικίνδυνου και εντελώς ακατάλληλου Trump.
Βρισκόμαστε ή μάλλον εξακολουθούμε να βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σταυροδρόμι εξελίξεων που αφορούν σε κάθε τομέα της ζωής στον πλανήτη μας, σε κάθε περιοχή του κόσμου. Και ενώπιον τόσο ρευστών και επικίνδυνων καταστάσεων που προκαλούν δικαιολογημένη και έντονη την ανησυχία σε όλους, οφείλουμε, ως πολίτες, να είμαστε συνεχώς, σε εγρήγορση και επιφυλακή, όσο το δυνατόν, πληρέστερα ενημερωμένοι και προσεκτικοί. Γνώμονας και πυξίδα μας δεν είναι άλλος απ’ τον στόχο, απ’ το ζητούμενο, ενός κόσμου καλύτερου, δικαιότερου, ασφαλέστερου. Όσο ρομαντικό και αν ακούγεται, όσο αφελές και αν, φαινομενικά, είναι…
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης και η διεθνής κοινότητα, είναι πολλά, δραματικά και δυσεπίλυτα. Παρ’ όλα αυτά εξαιρετικά επιτακτικά ζητούν την επίλυση ή, έστω, την άμεση αντιμετώπισή τους καθώς, σύντομα, οι βλάβες και οι συνέπειες εξ αυτών θα είναι μη αναστρέψιμες. Το φλέγον, κυριολεκτικά και μεταφορικά, ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, η αντιμετώπιση της πανδημίας με την αποτελεσματική θωράκιση του πληθυσμού, η γεωπολιτική αστάθεια και ρευστότητα και οι εξ αυτού ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες καθώς και οι επιγενόμενες περιφερειακές συγκρούσεις και διενέξεις, η τρομοκρατία, ισλαμιστική και μη, που όσο και αν φαίνεται σε ύφεση και μακρινή από μας πιά, εξακολουθεί πάντα να αποτελεί σημαντική απειλή, η φτώχεια και η διεύρυνση της ψαλίδας των ανισοτήτων σε κάθε επίπεδο, το θέμα της πυρηνικής ασφάλειας και της ενεργειακής αυτάρκειας, η προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, το προσφυγικό κύμα, η επικίνδυνη άνοδος του λαϊκισμού στον δυτικό κόσμο και η ύπαρξη αυταρχικών καθεστώτων σε συνδυασμό με την τεράστια μετατόπιση κεφαλαίου στην Ανατολή και η ανάδυση της Κίνας ως ισχυρός αντίπαλος και πυλώνας ενός νέου πολυπολικού συστήματος που, σιγά-σιγά, διαμορφώνεται, είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα.
Η νέα διοίκηση Biden-Harris, σε μεγάλο βαθμό στελεχωμένη με πολιτικό προσωπικό της διοίκησης Obama πράγμα που σαφέστατα δηλώνει τη συνέχεια, κατά το μάλλον ή ήττον, της πολιτικής του πρώην Προέδρου, θεωρώ πως αποτελεί μία πολύ καλή δυνατότητα για επαναφορά της μεγαλύτερης υπερδύναμης στην παγκόσμια σκηνή καλύπτοντας τα κενά που έσπευσαν να τα καλύψουν διάφορες περιφερειακές δυνάμεις με δυστυχώς οδυνηρά για την ευρύτερη περιοχή της Ν.Α. Μεσογείου, αλλά όχι μόνον, αποτελέσματα. Μία άλλη, εξαιρετικά δύσκολη, πρόκληση που σίγουρα θα αντιμετωπίσει ο νέος πρόεδρος έχει βεβαίως να κάνει με την αύξηση της ισχύος και επιρροής της Κίνας και της Ρωσίας, δύο αυταρχικών καθεστώτων που προβάλλουν ως επίδοξοι παράγοντες στο νέο σύστημα κυριαρχίας στον πλανήτη μας που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα επιδιώξει να αναχαιτίσει. Η τρίτη πρόκληση για τους Biden-Harris, που στην ουσία αποτελεί την πλέον σημαντική για όλους μας, αφορά στις ταχύτατες, άμεσες θα έλεγε κανείς, ενέργειες και αποφάσεις που πρέπει να παρθούν προκειμένου να ανακοπεί και αναστραφεί η ραγδαία επιδείνωση των περιβαλλοντικών και κλιματολογικών όρων που έχουν επιβαρυνθεί δραματικά, ίσως και μη αναστρέψιμα, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή στον πλανήτη, τουλάχιστο, όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα. Τέλος, είναι επιβεβλημένο να γίνουν όσα πρέπει να γίνουν προκειμένου για την θεραπεία, αφ’ ενός, των τραυμάτων που προκάλεσαν οι πολιτικές Trump στο εσωτερικό των Η.Π.Α. με την αποδόμηση και πλήρη κατάργησή τους και, αφ’ ετέρου, την αποκατάσταση την ενότητας σε μία βαθιά διχασμένη Αμερική προκειμένου να εξαλειφθεί οποιαδήποτε περίπτωση επανόδου είτε του ίδιου του ανεκδιήγητου Trump, είτε οποιουδήποτε εκφραστή της τερατώδους κουλτούρας που αυτός αντιπροσωπεύει.
Στον νέο, υπό διαμόρφωση, κόσμο, καθοριστικό για το μέλλον της ηπείρου μας, είναι το ζήτημα της πολιτικής, οικονομικής και αμυντικής ενοποίησης της Ε.Ε. Διότι, θεωρώ πως η επιλογή αυτή, οι Ηνωμένες, δηλαδή, Πολιτείες της Ευρώπης αποτελεί την μοναδική προϋπόθεση για την επιβίωσή της. Ακριβώς όπως η επιβίωσή της αποτελεί μοναδική προϋπόθεση για να μην γίνει η Ευρώπη το θέατρο πολέμων, συγκρούσεων και συμφορών που ήταν μέχρι τη λήξη του Β’Π.Π. Δυστυχώς, τα πράγματα που μέλλει να γίνουν για να ολοκληρωθεί το πιο σημαντικό βήμα ειρήνης και προόδου στην ήπειρό μας, είναι πάρα πολλά και εξόχως δυσχερή. Μέχρι τώρα, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η Ευρώπη και η Ε.Ε. δεν έχουν την τύχη να καθοδηγούνται από τις άξιες, δυναμικές και οραματικές ηγεσίες (De Gaulle, Adenawer, Schmidt, Kohl και πολλοί άλλοι) που διέθετε στην εκκίνηση του εγχειρήματος. Οι σημερινοί ηγέτες της Ένωσης εκτός Merkel που διασώζεται και Macron που αποτελεί την πιο σημαντική σήμερα ευρωπαϊκή προσωπικότητα, υστερούν και σε χαρίσματα και σε όραμα με αποτέλεσμα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα να τελματώσει στο βάλτο της γραφειοκρατίας και να αποκοπεί έτσι από τις κοινωνίες των χωρών που το συνθέτουν. Ακόμα, χειρότερα, οι ηγεσίες αυτές, κατώτερες των περιστάσεων, αδυνατούν να αντιληφθούν το μέγεθος των προκλήσεων (προσφυγικό, τουρκική προκλητικότητα και επεκτατισμός, τρομοκρατία, Ρωσική ανασυγκρότηση και παρεμβατισμός, οικονομική δυσπραγία και κοινωνική δυσαρέσκεια και κ.λπ.) που η διεθνής πολιτική και οικονομική συγκυρία παράγουν και, επιπλέον, υστερούν δραματικά προκειμένου, με τόλμη, αποφασιστικότητα και δυναμισμό, να ανταποκριθούν σ’ αυτές και να τις αντιμετωπίσουν ταχέως και αποτελεσματικά. Αντ’ αυτού, δυστυχώς, παραμένουν άβουλοι υπολογιστές λογιστικών αλλά όχι τόσο πολιτικών και γεωπολιτικών μεγεθών, άτολμοι ακόλουθοι της μοναδικής, προς ώρας, υπερδύναμης παρά γενεσιουργοί ρηξικέλευθων και καινοτόμων και πρωτογενών πολιτικών. Τα παραδείγματα της Ρωσίας και της Τουρκίας είναι ενδεικτικά… Αλλά σχετικά με αυτά, σε επόμενο σημείωμά μου…
